Resultaten regiobeeld: gezondheid en zorg in Midden-IJssel

Ongeveer de helft van de jongvolwassenen ervaart mentale klachten. De regio vergrijst sneller dan het landelijk gemiddelde. Het aantal inwoners met overmatig alcoholgebruik en overgewicht ligt hoger en stijgt sneller dan in veel andere regio’s in Nederland. En ook in Midden-IJssel neemt het tekort aan zorgpersoneel toe. Het regiobeeld maakt duidelijk dat de grote uitdagingen vragen om een gezamenlijke nieuwe aanpak om goede zorg en ondersteuning voor iedereen die het nodig heeft, toegankelijk te houden.

Mentale gezondheid

Het regiobeeld wijst uit dat eenzaamheid, stress en psychische klachten veel voorkomt onder volwassenen en jongvolwassenen, waarbij 65+ veel eenzaamheid ervaart. Dit is vergelijkbaar met de landelijke cijfers. Het risico op angst of depressie ligt in de regio iets hoger dan landelijk. Het GGZ-gebruik en de kosten voor alle soorten GGZ liggen hoger in de regio dan landelijk.

Vergrijzing

Midden-IJssel vergrijst sneller dan landelijk: 65+ groeit bovengemiddeld, de werkende beroepsbevolking en het aantal geboortes neemt af. Dit heeft gevolgen voor het potentiële aantal arbeidskrachten, mantelzorgers, de verwachte zorg- en woningvraag en de zorgkosten. De vraag naar zorg zal stijgen (ouderen hebben een hogere zorgbehoefte). Het zorgaanbod neemt af door minder beschikbare professionals en mantelzorgers. Een deel van de ouderen denkt niet in een geschikte woning te wonen om langer thuis te kunnen blijven wonen. In andere regio’s woont vooral 80+ in een zorginstelling. Opvallend is dat in deze regio relatief veel 70+ in een zorginstelling woont.

Leefstijl

De leefstijl in de regio wijkt in positieve zin af van landelijk; minder rokers en meer mensen sporten wekelijks. Het aantal inwoners met overmatig alcoholgebruik en overgewicht ligt hoger en stijgt sneller dan in veel andere regio’s in Nederland. Verwacht gevolg is een hoog en groeiend aantal leefstijl gerelateerde (chronische) aandoeningen.

Gezondheidsverschillen

Ook in Midden-IJssel ervaren inwoners met een hoog sociale economische status (SES) vaker een betere gezondheid en leven ze langer dan mensen met een laag sociaal economische status. Van belang is om gelijke kansen op gezondheid voor iedereen te stimuleren.

Arbeidsmarkttekort

De arbeidsmarkt staat landelijk onder druk, in mindere mate in deze regio. Verwachting is dat ook in Midden-IJssel het personeelstekort zal toenemen, met grootste stijging in verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg (VVT) en gehandicapten- en huisartsenzorg. Dit hangt samen met de verwachte stijgende zorgvraag, vergrijzing van zorgprofessionals, lichte krimp in instroom in zorgopleidingen en de verwachte afname van het aantal beschikbare mantelzorgers.

Regiobeeld samengevat

De verwachte vraag naar zorg stijgt bij huisartsenzorg, acute zorg, medisch-specialistische zorg, verpleeg- en verzorgingshuizen, paramedie (fysiotherapie, oefentherapie, logopedie, ergotherapie en diëtetiek), thuiszorg en maatschappelijke ondersteuning om langer thuis te wonen (WMO). 

In Midden-IJssel is sprake van een toename van chronische aandoeningen, waaronder het snelst groeiend artrose en dementie en daarnaast kanker en coronaire hartziekten. Ook stijgt het aantal kwetsbare ouderen.

Inwoners en professionals geven aan dat er veel goed gaat in de regio en dat er verbetermogelijkheden zijn, zoals: een bredere blik op gezondheid, inzet op zelfredzaamheid, meer aandacht voor kwetsbare inwoners, aansluiten bij de leefwereld van de inwoners/patiënten, een wijkgerichte aanpak en betere samenwerking tussen partijen.

De resultaten en inzichten uit het regiobeeld zijn vergelijkbaar met andere regio’s en een eerder regiobeeld. Het regiobeeld maakt duidelijk dat er grote uitdagingen bestaan die vragen om een gezamenlijke nieuwe aanpak.

Regioplan

Het regiobeeld is in kaart gebracht door Proscoop en GGD-IJsselland in opdracht van Salland Zorgverzekeraar en gemeenten Deventer, Olst-Wijhe, Raalte en Voorst en in samenwerking met Salland United, zorg- en welzijnsorganisaties en vertegenwoordiging van inwoners. Doel is goede kwaliteit zorg nu en in toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden. Het regiobeeld biedt de informatie die nodig is om een gezamenlijk toekomstplan voor de zorg te maken: het regioplan. Het regioplan wordt later dit jaar ontwikkeld en biedt een overzicht van wat organisaties in de regio samen gaan realiseren om de grootste regionale uitdagingen aan te pakken. Het ministerie van VWS stelt hiervoor financiering via zorgakkoorden IZA en GALA beschikbaar en heeft zorgverzekeraar en gemeenten de opdracht gegeven hiermee zorgtransformatie in de regio te versnellen.

Meer informatie

• Bekijk het Regiobeeld Midden-IJssel.
• Kijk voor alle regiobeelden in Nederland op De Juiste Zorg op de Juiste plek.